آشنایی با انواع پارچه ایرانی
آشنایی با انواع پارچه ایرانی
صنعت نساجی و بافندگی در ایران سابقهای طولانی دارد و این مسئله به ۵۰۰۰ سال پیش باز میگردد. مردم ایران با خلاقیت و ابتکاری که داشتهاند پارچهایی با طرحها و نقشهای زیبا ایجاد میکردهاند که اکنون نیز پس از گذشت چند صد سال هنوز زیبایی آنها زبان زد همه است. پارچههای ایرانی در طیف گستردهای از جنس و مدل طراحی شدهاند که در ادامه با انواع مختلفی از آنها آشنا خواهید شد.
ترمه پارچهای با نقشهای خیره کننده
پارچه ترمه، پارچهای ظریف، زیبا و خاص است که به عنوان یکی از هنرهای، ساخته شده به دست هنرمندان کرمانی شناخته میشود. این پارچه با توجه به نقوش خاصی که داشته در زمان صفویان بسیار مورد استفاده قرار میگرفته است. پارچه ترمی از ترکیب کرک، پشم و ابریشم طبیعی تهیه میشود و با استفاده از دستگاههای بافندگی طرحهای سنتی و اصیلی روی آن نقش میبندد. رنگهای به کار رفته در این پارچه به صورت طبیعی تهیه میشدهاند ولی امروزه رنگهای شیمیایی جایگزین آنها شده است. از رنگهایی که در این پارچه استفاده میشود، شامل عنابی، سیاه، نارنجی، سیاه، سبز و قرمز روشن میشود. همچنین از طرحهایی که در ترمه بکار رفته است نیز میتوان به بته جقه، بته بادامی، محرمات، امیری، شاخ گوزنی درهم، راه راه و … اشاره کرد.
پارچه جاجیمچه
پارچه جاجیمچه، پارچهای است که بیشتر در مناطق شمالی کشور بافته میشود و نام دیگر آن پارچه حمام سری است. این پارچه در اندازه ۷۰ در ۱۱۰ سانتیمتر و با استفاده از دستگاههای بافندگی دو وردی یا چهار وردی بافته میشود. به منظور تولید این پارچه از نخ پنبهای به عنوان تاز و از پشم یا کرک به عنوان پود استفاده میشود.
پارچه ابریشم
پارچه ابریشم یکی دیگر از انواع پارچه ایرانی و اصیلی است که با استفاده از الیاف طبیعی تولید میشود. این پارچه بسیار نرم و مرغوب است و به همین دلیل انتخاب بسیاری از پادشاهان و حکام ایرانی بوده است. پارچه ابریشم در سه نوع پرنیان، درباری و دیبا وجود دارد که دیبا طرح خاصی ندارد و تنها در رنگهای مختلفی تولید شده، پارچه ابریشم پرنیان پارچهای هفت رنگ است و دارای طرحهایی به شکل گل خواهد بود. پارچه درباری نیز دارای حاشیههایی است و از این نوع پارچه برای دوخت لباس پادشاهان استفاده میشده است.
پارچه چوقا
یکی دیگر از انواع پارچه ایرانی که توسط اقوام مختلفی از ایران به خصوص مردم عشایر و روستایان استانهای اصفهات، گیلان، چهارمحال و بختیاری و خوزستان مورد استفاده قرار میگیرد، پارچه چوقا است. با استفاده از این پارچه عبایی تهیه میشود که معمولا نیز در دو رنگ سفید و سیاه است.
پارچه جاجیم
از دیگر پارچههای اصیل ایرانی، پارچه جاجیم است که اصلیترین ماده اولیه برای تولید آن نخ پشمی الوان است که به صورت رنگ شده در کارخانهها تهیه میشود. برای تولید این پارچه علاوه بر نخ پشم از نخ ابریشم نیز به عنوان تار استفاده میشود. از مراکز عمده تولید پارچه جاجیم در ایران میتوان به استان اردبیل و شهرستان خلخال اشاره کرد.
منبع : پرشین