مصرف کنندگان امروزی بدون توجه به موارد استفاده از پارچه مثل تهیه پوشاک، منسوجات خانگی و یا استفاده کاربردی در فضای آزاد، خواستار کارایی بالای منسوجات هستند. تصمیم به خرید یک پارچه اغلب براساس جنبه های عملکردی پارچه، مثل رنگ و بافت پارچه انجام می گیرد. به همین دلیل پارچه ضدمیکروبی می تواند پیشنهادی مناسب برای ارائه ارزش افزوده به بسیاری از کالاهای مختلف باشد.

باکتری، قارچ و ذرات گرد و غبار خانگی ممکن است دردسرآفرین باشند و مشکلات مختلفی را ایجاد کنند. آنها ممکن است باعث بوگرفتن بدن و لباس های ورزشی شوند، در محیط های پزشکی تکثیر شوند، باعث بروز واکنش های آلژیک گردند و همچنین می توانند مسئول لکه دار شدن اثاثیه و لوازم داخل منزل شوند. رشد میکروبی به منسوجات مورد استفاده در فضای آزاد مثل سایه بان ها، چادرها و یا مبلمان مورد استفاده در فضای سبز نیز حمله می کنند و منجر به تغییر رنگ و تخریب آنها می شوند.

مزایای عمل آوری پارچه ضدمیکروبی

پارچه های ضدمیکروبی حتی برای کاربردهای سنگین در فضای آزاد نیز به دلیل دارا بودن ویژگی هایی مانند رنگ روشن، خاصیت لکه دار نشدن و ماندگاری زیاد مناسب هستند. پارچه های ضدمیکروبی که در فرآیندهای Ultra-Fresh یا Silpure به وجود می آیند، به گونه ای تولید می شوند که دوام بسیار زیادی داشته باشند و بعد از چندین بار تمیز کردن یا قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی، عملکردی موثر داشته باشند.

مواد افزودنی ضدمیکروبی چگونه در پارچه ها به کار برده می شوند؟

عمل آوری پارچه های ضدمیکروبی می تواند در طی مراحل پایانی تولید محصولات نساجی اعمال شود، به این معنی که به تجهیزات خاص یا مراحل فرآوری خاصی نیاز نیست. در طی انجام مراحلی مانند پوشش دادن پارچه، پد کردن، حمام رنگ و کف کردن می توان از افزودنی های ضدمیکروبی که معمولا با سایر مواد کمکی مانند نرم کننده ها، سیستم های مدیریت رطوبت، فلوروکربن ها یا رزین ها ترکیب می شوند، برای ضدمیکروبی کردن پارچه استفاده کرد.
با اضافه کردن مستقیم مواد ضدمیکروبی قبل از کاربرد، می توان در طی مرحله پوشش دادن پارچه، پارچه ها را ضدمیکروبی نمود. برخی از مواد ضدمیکروبی که برای ضدمیکروبی کردن پارچه ها به کار می روند را می توان در خلال فرآیند اکستروژن الیاف مصنوعی مانند پلی استر، پلی آمید یا پلی پروپیلن مورد استفاده قرار داد. مواد افزودنی ضدمیکروبی Ultra-Fresh و Silpure، برای طیف گسترده ای از اجزای مورد واکنش از جمله پنبه، ویسکوز، پلی استر، نایلون، اکریلیک، پلی الیفین، ریون، پشم و مخلوط آنها قابل استفاده هستند.
با ارائه محدوده گسترده ای از عناصر فعال و فرمولاسیون ها، می توانید مطمئن باشید که همیشه بدون در نظر گرفتن استفاده نهایی از محصول، کالاهای مناسبی در اختیار شما قرار می گیرد. تنوع زیاد مواد افزودنی ضد قارچ و ضدمیکروبی مورد استفاده در پارچه ها، باعث می شود تا از درصد بالای حفاظت پارچه ها و عملکرد بالای آنها اطمینان حاصل شود.

عناصر فعال مورد استفاده در عمل آوری پارچه های ضدمیکروبی

مواد افزودنی ضد میکروبی برای منسوجات بر اساس نوع الیاف، شرایط فرآوری و نوع حفاظت مورد نیاز، مانند ضد باکتری بودن و یا ضد قارچ بودن انتخاب می شوند. سایر الزامات مانند دوام شستشو و مقررات کشور مربوطه نیز باید در نظر گرفته شوند.

پارچه های ضدباکتری:

رایج ترین مواد افزودنی ضد باکتریال که به منظور عمل آوری پارچه برای مصارف نهایی مانند پوشاک و منسوجات خانگی مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از: زینک پیریتون (zinc pyrithione)، نقره، ترکیبات آمونیاک چهارتایی سیلان (که بیشتر به عنوان سیلان کواتز (silane quats) شناخته می شوند) و پلی هگزامتیلن بیگوانید (polyhexamethylene biguanide) (PHMB). این افزودنی ها در غلظت های کم، فعالیت ضد باکتریایی دارند و بیشتر آنها از دوام شستشوی عالی نیز برخوردار هستند. اگر خاصیت ضد قارچی نیز مورد نیاز باشد، معمولا به غلظت های بالا نیاز است.

پارچه های ضدقارچ:

پارچه هایی که برای استفاده در صنعت یا فضای باز تولید می شوند، اغلب به عمل آوری ضدمیکروبی برای مقابله با کپک های قارچی نیاز دارند. ایزوتیازولینون (Isothiazolinone) و تیابندازول (thiabendazole) دارای ویژگی ضدقارچی قویی هستند، اما در مقابل حمله باکتری ها موثر نیستند.

پارچه های ضدمیکروبی:

به پارچه ای نیاز دارید که دارای خاصیت ضدباکتری و ضدقارچی قوی باشد؟
همه فن آوری ها با توجه به میزان اثربخشی ضدمیکروبی خود و با توجه به اینکه کجا و کی در طی فرآیند تولید ترکیب شوند، جوانب مثبت و منفی زیادی دارند. هیچ ماده تشکیل دهنده و یا فرمولاسیون محصول به تنهایی نمی تواند برای همه شرایط مناسب باشد. ترکیبات هم افزایی مواد فعال مختلف می توانند به طور کلی سطح مصرف مواد ضدمیکروبی را پایین آورند، باعث صرفه جویی اقتصادی شوند و از همه مهمتر عملکرد ضدمیکروبی بالاتری را ارائه دهند. بنابراین همکاری با یک متصدی باتجربه و متخصص در زمینه مواد ضدمیکروبی که گزینه ها و فرمولاسیون های متعددی در اختیار دارد، بسیار مهم است.

چگونه یک پارچه ضدمیکروبی را آزمایش کنیم تا مطمئن شویم که واقعا دارای خاصیت ضدمیکروبی است؟

وقتی که به یک پارچه ضدمیکروبی که به تازگی تولید شده است، نگاه می اندازیم هیچ تفاوتی احساس نمی کنیم، مواد افزودنی ضدمیکروبی به پارچه را نه می توان دید، نه می توان احساس نمود و نه می توان بو کرد. در واقع پارچه های ضدمیکروبی دقیقا مثل منسوجات عمل آوری نشده به نظر می رسند. پس پارچه های ضدمیکروبی چگونه آزمایش می شوند تا اطمینان حاصل شود که آنها در شرایط مناسب از رشد باکتری و یا قارچ جلوگیری می کنند؟
روش های آزمایشی زیادی توسط سازمان هایی مانند انجمن شیمیدانان نساجی و رنگ رزان آمریکا (AATCC)؛ انجمن مواد و آزمون آمریکا (ASTM)؛ سازمان بین المللی استاندارد (ISO) و سازمان استاندارد صنعتی ژاپن (JIS) برای ارزیابی عملکرد پارچه های ضدمیکروبی تدوین شده است. این روش های آزمون استاندارد اغلب برای انواع خاص مواد، موارد استفاده یا تکنولوژی های ضدمیکروبی تدوین می شوند. بنابراین انتخاب روش آزمون صحیح بسیار مهم است.
روش های متداول تست استفاده شده برای ارزیابی پارچه ضد باکتریایی شامل ISO 20743 (JIS L 1902) و ISO 22196 (JIS Z 2801) می شوند. در منسوجات ضدمیکروبی که در اصل برای موارد کاربردی در فضای آزاد مورد استفاده قرار می گیرند، محافظت ضدقارچی مهم است که باید با استفاده از آزمون استاندارد AATCC Method 30, Part III و ASTM G21 مورد آزمایش قرار گیرند. روش های دیگری نیز مانند MIL-STD-810G, Method 508.6 Annex B نیز برای ارزیابی پارچه های ضد قارچی در موارد مشخصی مورد استفاده قرار می گیرند.

تفاوت بین پارچه های ضدمیکروبی و پارچه های معمولی

عکس های زیر نمونه ای از فواید پارچه های ضدمیکروبی را نشان می دهند. در شرایط مناسب، قارچ ها و کپک ها می توانند از پارچه به عنوان منبع غذایی استفاده کرده و رشد کنند. پارچه های ضدمیکروبی هم ویژگی ضدقارچی و هم ویژگی ضدباکتری دارند، همچنین باعث می شوند تا منسوجات تمیز بمانند و از حمله قارچ ها و کپک ها در امان بمانند.
هر دو نمونه پارچه با استفاده از روش AATCC به عنوان یک روش مشخص مورد آزمایش قرار گرفتند. نمونه پارچه معمولی پس از طی هفت روز دوره نهفتگی (کمون)، میزبان مقدار زیادی کپک های قارچی سیاه شد. در پارچه های ضدمیکروبی هیچگونه قارچی رشد نمی کند. این امر باعث حفظ زیبایی پارچه و استحکام کششی آن می شود.

پارچه ضدباکتری چگونه در برابر حمله قارچ ها و میکروب ها محافظت می شود؟

عکسها و نمودارهای زیر دو نمونه پارچه جورابی هستند که یکی از آنها با روش Ultra-Fresh ضدمیکروبی شده و دیگری تحت عمل آوری ضدمیکروبی قرار نگرفته است و با استفاده از آزمون ISO 20743 مورد آزمایش قرار گرفته اند.
به هر دو نمونه به یک اندازه باکتری (Staphylococcus aureus) اضافه شده است و سپس هر نمونه در دمای 37 درجه سانتیگراد یا 98 درجه فارنهایت (دمای بدن انسان) به مدت 24 ساعت انکوبه گردیده اند. پس از آن، هر دو نمونه مورد بررسی قرار گرفتند تا مشخص شود که چه تعداد باکتری باقی مانده است. همان طور که در عکس های زیر مشاهده می شود، مقدار زیادی باکتری از پارچه جورابی عادی بازیابی شد، در حالیکه به سختی امکان داشت که بتوان باکتریی را از پارچه جورابی ضدمیکروبی بازیابی کرد.

نمودار زیر عملکرد پارچه ضدباکتریایی که برای تولید جوراب استفاده شده است را به مرور زمان و بعد از چندین بار شستشو نشان می دهد. در آزمایشی دیگر دوباره مقداری باکتری (به اندازه آزمایش قبل) به یک جوراب ضد میکروبی بعد از 25 بار شستشوی خانگی و به یک جوراب معمولی اضافه شد. نمونه ها در دمای 37 درجه سانتیگراد یا 98 درجه فارنهایت (دمای بدن انسان) به مدت 24 ساعت انکوبه گردیدند. پس از آن تعداد باکتری های باقی مانده مشخص گردیدند. باکتری های موجود در پارچه جوراب معمولی به صورت نمایی رشد کردند (از حدود 50000 به بیش از 400000 رسیدند). با این حال جوراب ضدمیکروبی که تحت فرآیند Ultra-Fresh عمل آوری شده بود به میزان 99.99% درصد در مقایسه با پارچه معمولی جورابی، باکتری کمتری داشت – حتی پس از 25 بار شستشو.

بنابراین نتیجه گیری بسیار ساده است: باکتری کمتر برابر است با بوی پایین تر و شرمندگی کمتر.

پارچه های ضدمیکروبی در کجاها استفاده می شوند؟

پارچه های ضدمیکروبی در طیف گسترده ای از موارد کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند، چند نمونه از آنها را در زیر ذکر کرده ایم.

• لوازم منزل: حوله، ملحفه، مبلمان، فرش، پرده، متکا
• استفاده های تجاری: پوشش پنجره مثل (پرده های آماده)، پارچه های نظامی، لباس های یکدست (یونیفورم)، چادر، فرش.
• پوشاک: کلاه، کاپشن، لباس کار، لباس ورزشی، پشم گوسفند، لباس خواب.
• محصولات ساختمانی: منسوجات معماری (به منسوجاتی که برای تولید سطوح کششی مانند سایبان، سقف و سایر انواع پناهگاه ها استفاده می شوند، اشاره دارد)، سایبان ها، خیمه ها.
• بهداشت و درمان: اسکراب، ماسک، پارچه پرده ای، پوشش پنجره، ملحفه، فیلتر، کت آزمایشگاهی.

تولید کنندگان و برندهایی که از روش Ultra-Fresh برای ضدمیکروبی کردن منسوجاتشان استفاده می کنند:

در زیر فقط چند نمونه از شرکت ها و برندهای تولید پوشاک و منسوجات که مزایای استفاده از پارچه ضدمیکروبی Ultra-Fresh و Silpure را تبلیغ می کنند، ذکر شده است:

• Brooks Brothers، پارچه ضدباکتری برای لباس زیر.
• Louvolite، پارچه ضدمیکروبی برای پوشش پنجره.
• Medline، پارچه ضدمیکروبی برای وسایل پزشکی.
• Plastisan، پرده های حمام ضدمیکروبی.
• Quiet Wear، پوشاک ضد بو برای شکار.
• St. Croix، پارچه های ضدباکتری برای پوشاک.
• EcoMed، پرده های بیمارستانی ضدباکتری.
• Coleman Aerobed، تشک های هوای ضدمیکروبی.
• Sea to Summit، آستر کیسه خواب و تشک های هوای ضدمیکروبی.