پارچه چرم فاکس (Faux Leather) که به عنوان چرم مصنوعی نیز شناخته می شود، جایگزین مبتنی بر نفت برای چرم خالص است. چرم فاکس بسیاری از ویژگی های مطلوب و مشابه چرم واقعی را دارد و برای تولید این ماده به آسیب زدن حیوانات نیازی نیست. چرم فاکس همانند چرم واقعی در هنگام لمس کردن، نرم است و در برابر آب مقاوم می باشد. بنابراین این پارچه به شدت در برابر لکه دار شدن مقاوم است و به آسانی تمیز می شود. هر چند که چرم مصنوعی نسبت به چرم واقعی از دوام کمتری برخوردار است، اما مقاومت خوب این چرم در برابر پارگی و برش باعث شده است تا پارچه ایده آلی برای رومبلی خانه های حاوی بچه یا حیوانات خانگی باشد.

بیشتر تولید کنندگان چرم مصنوعی، این ماده را در رنگ های مشابه با چرم واقعی تولید می نمایند، اما تولید چرم فاکس در هر رنگی زیر نور خورشید مهیا است. بنابراین بعضی از تولید کنندگان با تولید نمودن چرم های مصنوعی زرد، سبز، بنفش یا حتی آبی سعی نموده اند تا تفاوتی را بین کالاهای خودشان با چرم خالص موجود در بازار به وجود آورند.
چون چرم فاکس تقریبا همانند چرم طبیعی، عایق گرمای بدن است، لذا برای تولید لباس های مخصوص بیرون مانند ژاکت یا کت، پارچه محبوبی به شمار می آید. تا زمانیکه چرم فاکس را از نزدیک مورد بررسی قرار نداد، نمی توان به تفاوت بین آن و چرم واقعی پی برد. با این حال معمولا بیشتر علاقمندان مبتدی پارچه می توانند با لمس کردن، تفاوت بین چرم واقعی و چرم قلابی (پلتر) را تشخیص دهند. چرم مصنوعی در زمان لمس، حس پلاستیک بودن را به فرد منتقل می کند که این عامل بزرگترین تفاوت را با چرم واقعی رقم می زند.
از آنجاییکه برای تولید چرم فاکس به کشتن گاو یا دیگر حیوانات نیازی نیست، لذا انجمن های مدافع حقوق حیوانات از مزایای این نوع پارچه تعریف می کنند، اما در مقابل مدافعان محیط زیست به این واقعیت توجه دارند که چرم مصنوعی زیست تجزیه پذیر نیست و تولید این ماده سبب آزاد کردن مواد شیمیایی خطرناک به محیط زیست می گردد. با این وجود در سال های اخیر، بعضی از تولید کنندگان شروع به تولید چرم مصنوعی مبتنی بر گیاهان نموده اند. به نظر می رسد این محصول به نگرانی های اخلاقی در مورد تولید چرم واقعی و محیط زیستی در رابطه با تولید چرم فاکس پایان می دهد.

تاریخچه چرم فاکس

یکی از اولین شکل های چرم فاکس، Presstoff نام داشت که هنوز هم این نوع از پارچه تولید می شود. این پارچه در آلمان اختراع شده است. از آنجاییکه در طول جنگ استفاده از چرم واقعی به صورت سهمیه ای در آمده بود، بنابراین به صورت گسترده از چرم فاکس استفاده می شد. با این حال تولید Presstoff هیچگاه در خارج از آلمان زیاد محبوب نشد و مشتریان به سرعت به دیگر جایگزین های چرم که ویژگی های مطلوب تری داشتند، گرایش پیدا کردند.
چرم مصنوعی با اختراع Naugahyde در سال 1920 به صحنه بین المللی وارد گردید. این ماده توسط شرکت آمریکایی روبر (Rubber Company) که در سال 1892 تأسیس شده است، ساخته شد. مهندسان شرکت روبر بعد از سال ها تحقیقات تمام وقت این جایگزین بادوام را برای چرم به وجود آوردند که در اصل در کیف های دستی مورد استفاده قرار می گرفت.
برای سال ها نام تجاری Naugahyde به عنوان مترادف چرم مصنوعی به کار می رفت. این ماده در کاربردهای مختلف صنعتی در سراسر دهه 1930 میلادی محبوب گردید و در دهه 1940 میلادی، نیروهای نظامی ایالات متحده در جنبه های مختلفی در طول جنگ از Naugahyde استفاده نمودند.
بعضی از تاریخ نویسان عقیده دارند که سابقه چرم فاکس به قرن پانزدهم میلادی، یعنی زمانیکه چینی ها تلاش داشتند تا در مقیاس قابل توجهی چرم مصنوعی را تولید نمایند (هر چند که به آن نرسیدند)، بر می گردد. تنها با توسعه پلاستیک های مبتنی بر نفت در اواخر قرن نوزدهم میلادی بود که تولید انبوه جایگزین بادوام برای چرم به مرحله عملیاتی رسید.

با دنبال کردن شیوه ها و روش های شرکت روبر، طیف گسترده تری از دیگر شرکت ها به تولید محصولات چرمی از سال 1950 میلادی به بعد مشغول گردیدند. هر چند که Naugahyde به عنوان نشان تجاری اصلی برای چرم مصنوعی در ذهن مصرف کنندگان تا اواخر قرن بیستم باقی ماند، اما رقبا به تدریج توانستند تا به تسلط این برند در بازار چرم مصنوعی پایان دهند.
جنبش های زیست محیطی در سال ۱۹۷۰ میلادی به آگاهی بخشی های عمومی بیشتری در مورد خطرات پارچه های مصنوعی پرداختند و درک عموم نسبت به تولید چرم فاکس به سمت منفی شدن گرایش پیدا کرد. در طول چند دهه گذشته، تولید کنندگان بیشتری به ساخت جایگزین هایی برای حالت های قدیمی چرم فاکس (این حالت ها زیست تجزیه پذیر نیستند و همانند پلاستیک های ساخته شده از نفت برای محیط زیست مضر هستند) مشغول گردیده اند.
هر چند که این تلاش ها تا حد زیادی با شکست رو به رو بوده است، اما شرکت های محدودی در زمینه تولید نسخه های بدون PVC چرم مصنوعی در سال های اخیر موفق بوده اند. با این حال تاکنون شکل های مبتنی بر گیاهان چرم مصنوعی در مقیاس بزرگی از بازار جهانی چرم تقلبی ساخته نشده اند.

پارچه چرم فاکس چگونه تولید می شود؟

تولید کنندگان ممکن است از طیف متنوعی از فرآیندهای مختلف تولید برای ساخت چرم فاکس استفاده نمایند. مثلا Presstoff با عمل آوری خمیر کاغذ با نوع خاصی از موم که دوام بیشتری را برای این ماده مبتنی بر گیاه فراهم می آورد، ساخته می شود. با این وجود، حقیقت این است که این جایگزین چرم در شرایط مرطوب از هم جدا می شود و نمی تواند مقدار قابل توجهی از خمش را تحمل نماید، همین مسئله در طول تاریخ باعث گردیده است تا Presstoff به صورت گسترده تولید نگردد.
بیشتر چرم فاکس امروزی در بازار شامل منسوجاتی هستند که با ماده پلاستیک ساخته شده اند. دو ماده پلاستیک عمده استفاده شده در تولید چرم مصنوعی، پلی اورتان (PU) و پلی وینیل کلراید (PVC) هستند. هر چند که فرآیند استفاده شده برای تولید این دو ماده پلاستیکی تا حدودی متفاوت است، اما فرآیندهای متصل شدن این پلاستیک ها به پارچه های زیرین کاملا مثل هم است.

به دست آوردن ماده اولیه

بیشتر تولید کنندگان چرم فاکس از پنبه یا پلی استر به عنوان ماده اصلی برای پارچه هایشان استفاده می کنند. انواع پارچه های پلی استر یا پنبه استفاده شده به عنوان ماده اصلی برای چرم مصنوعی معمولا متخلخل و زبر هستند که این مسئله باعث می گردد تا آنها به روش تولید خاصی نیاز داشته باشند. در بعضی از حالت ها، تولید کنندگان چرم مصنوعی ممکن است از مواد اصلی متعلق به خودشان برای تولید استفاده نمایند، اما برای این تولیدات بیشتر متداول است که این مواد اولیه از طریق تأسیسات تولیدی شخص ثالث به دست آیند.

فرموله کردن پلاستیک

در ادامه تولید کنندگان چرم فاکس به فرموله کردن مواد پلاستیکی که به پارچه های اصلی متصل خواهند شد، نیاز پیدا می کنند. مثلا PVC با ترکیب کردن اجزاء سازنده نمک و نفت تولید شده است. تولید کنندگان برای تولید کلر، نمک را در معرض الکترولیز قرار می دهند و سپس این کلر را با اتیلن که از طریق نفت خام استخراج می شود، ترکیب می نمایند. ماده حاصل به نام اتیلن دی کلرید (ethylene dichloride) در دماهای بالا به مونومر وینل کلرید (vinyl chloride) تبدیل می گردد. در ادامه این مونومرها به پلیمرهایی حاوی رزین پلی وینیل کلرید تبدیل می شوند. در تولید چرم مصنوعی، PVC استفاده شده باید انعطاف پذیر باشد، بنابراین تولید کنندگان به این محصول نفتی، نرم کننده اضافه می کنند تا برای تولید آن را به پارچه استفاده شده در تولید چرم مصنوعی متصل نمایند.
فرآیند استفاده شده برای تولید PU تا حدودی پیچیده تر است و شامل ایزوسیانات (isocyanates)، پولیول ها (polyols) و مواد افزودنی مختلف است. پلیمرهای مختلف استفاده شده در تولید PU با یکدیگر واکنش نشان می دهند و سپس فرآوری می شوند؛ PU استفاده شده در تولید چرم مصنوعی برای دستیابی به یک ماده نهایی انعطاف پذیر در معرض افزودنی های نرم کننده نیز قرار می گیرد.

متصل کردن مواد

در ادامه تولید کنندگان چرم فاکس، PU یا PVC را به پارچه اصلی زیرین متصل می نمایند. فرآیندهای مختلفی ممکن است مورد استفاده قرار گیرد، اما معمولا این فرآیندها شامل ذوب کردن پلاستیک یا عملیات سطحی آن بر روی منسوج اصلی است.

برش زدن و آماده کردن پارچه

وقتی پلاستیک به پارچه زیرین متصل گردید، به شکل ها و اندازه های مورد نظر برش زده می شود. در بیشتر حالت ها، چرم فاکس در رشته های بلند بر حسب یارد فروخته می شود.
فرآیند استفاده شده برای تولید چرم فاکس مبتنی بر گیاهان تا حدودی نسبت به مراحل تشریح شده قبلی دارای تفاوت است، اما هر شرکتی که این ماده را تولید می کند، از روش های تولید اختصاصی متعلق به خودش استفاده می نماید.

پارچه چرم فاکس چه کاربردی دارد؟

چرم فاکس به عنوان جایگزین اصلی چرم شناخته می شود، بنابراین در کاربردهایی که چرم خالص به کار برده می شود، می تواند مورد استفاده قرار می گیرد. مثلا رومبلی یکی از متداول ترین کاربردهای چرم فاکس است. مبل ها، پوشش های صندلی ماشین، صندلی و میزهای قهوه خوری جزء کاربردهای متداول چرم مصنوعی هستند و این ماده در انواع خاصی از تزئینات دیواری نیز به کار برده می شود.
چرم فاکس در دنیای پوشاک و وسایل تزئینی معمولا در تولید کیف های دستی، کفش، چکمه، دستکش و کلاه مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده در ساخت لباس های زیر مانند ژاکت نیز محبوب است، اما المان های مقاومی مانند چرم خالص ندارد. از دیگر کاربردهای چرم فاکس می توان برای تولید چمدان، کیف دستی، بند ساعت، محفظه های گوشی هوشمند و دوربین اشاره کرد.

پارچه چرم فاکس در چه مناطقی از جهان تولید می گردد؟

بزرگترین تولید کننده چرم فاکس، چین است. این کشور بزرگترین بازار را برای محصولات چرم مصنوعی دارد و این محصولات را برای فروش به مصرف کنندگان سراسر جهان از جمله آسیا، اروپا، آمریکای جنوبی و شمالی صادر می نماید. اگر کشورهای دیگر به سطح های برتر صنعتی شدن در دنیا برسند، انتظار می رود که تقاضای جهانی برای محصولات چرم فاکس به شدت افزایش پیدا کند. قیمت نسبتا پایین چرم مصنوعی در مقایسه با چرم خالص به ادامه محبوبیت چرم فاکس در مناطق فقیرنشین منجر شده است. معمولا در این مناطق شرایط اقلیمی به گونه ای است که تقاضا برای منسوجات مقاوم در برابر آب وجود دارد، پس این نوع چرم می تواند بسیار کاربردی باشد.

قیمت پارچه چرم فاکس به چه صورت است؟

از آنجاییکه چرم مصنوعی در شکل پارچه ای که برای پوشیدن مورد نیاز نیست، تولید می گردد، لذا هزینه این منسوج به جای اینکه برحسب پوند سنجیده شود، براساس یارد قیمت گذاری می گردد. هر چند که قیمت های برحسب یارد چرم مصنوعی براساس نوعی چرم فاکس تغییر می کند، اما این نوع از پارچه معمولا در حدود ۱۰ الی ۲۵ دلار برای هر یارد قیمت دارد.
در حالیکه انواع شناخته شده چرم فاکس، مانند چرم PU و PVC معمولا قیمت پایینی دارند، اما شکل های جدید این پارچه از جمله چرم مبتنی بر روغن گیاهی به طور قابل توجهی گران هستند. ممکن است در هنگام دریافت سفارشات بزرگ چرم فاکس، تخفیف عمده از سوی فروشنده برای خریدار در نظر گرفته شود.

چه تفاوتی بین انواع مختلف چرم فاکس وجود دارد؟

هر نوع از چرم فاکس، ویژگی های مختلفی دارد و هر شکل از این ماده مصنوعی برای کاربرد خاصی ایده آل است.

چرم PU

این ماده ارزان ترین نوع چرم مصنوعی موجود در بازار است. بر این اساس، دوام و راحتی کمتری نسبت به انواع دیگر چرم فاکس دارد.

چرم PVC

چرم PVC نسبت به چرم PU، کمی دوام بیشتری دارد و در مقادیر بیشتری نیز تولید می گردد. چرم PVC گاهی اوقات به نام چرم پرومریک (poromeric) نیز شناخته می شود.

پارچه چرم نما (Leatherette)

عبارت پارچه چرم نما به طور خاص به هر نوع از چرم مصنوعی شامل یک پارچه پایه ای و پوشش پلاستیک اشاره دارد. بنابراین هم چرم PU و هم چرم PVC، نمونه هایی از پارچه چرم نما هستند.

چرم روغن گیاهی (Vegetable Oil Leather)

تولید کنندگان اخیرا در مورد چرم روغن گیاهی به انجام آزمایشاتی پرداخته اند. این نوع چرم علاوه بر اینکه با محیط زیست سازگار است، نسبت به چرم PU یا PVC نیز دوام بیشتری دارد. با این حال این پارچه به طور قابل توجهی نسبت به دیگر انواع چرم مصنوعی گرانتر است، به همین دلیل این چرم برای گیاهخوارانی که نمی خواهند محیط زیست را آلوده کنند، به یک محصول خاص پسند تبدیل شده است.

پارچه چرم فاکس چه تأثیری بر روی محیط زیست دارد؟

تولید چرم فاکس در کل یک تأثیر منفی بر روی محیط زیست دارد. هر چند که تولید چرم مصنوعی مانع از آسیب به حیوانات می شود، اما زندگی حیوانات در اصل با ماندگاری آلودگی این ماده زیست تجزیه ناپذیر در اکوسیستم جهان به شدت تهدید می شود.
تولید مشتقات سوخت فسیلی استفاده شده در تولید چرم فاکس، مانند اتیلن، ذاتا باعث ورود مواد سمی به اکوسیستم محیط می گردد. چون نفت یک منبع محدود است که فقط با حفاری به دست می آید، لذا کره زمین و زندگی حیوانات را با خطر رو به رو می کند. هر چند که بعضی از کارخانجات تولید چرم فاکس ممکن است برای استفاده مجدد از حلال ها و کاهش تأثیر کلی آنها بر روی محیط زیست تلاش هایی انجام دهند، اما باز هم این تلاش ها ممکن است تأثیر منفی کلی تولید چرم مصنوعی در جهان را تحت تأثیر قرار دهد.
چرم مصنوعی زیست تجزیه ناپذیر است، به همین دلیل وقتی دور انداخته می شود در محیط زیست باقی می ماند. هر چند که دانشمندان مطمئن نیستند که چه زمانی طول می کشد تا مواد مصنوعی مانند PU و PVC تجزیه شوند، اما تخمین زده می شود که این مواد به مدت حداقل 200 الی 500 سال بعد از تاریخ ساختشان در محیط زیست باقی خواهند ماند. از آنجاییکه چرم خالص بعد از یک یا دو دهه تجزیه می شود، لذا قدرت آلودگی چرم مصنوعی بیشتر از نمونه واقعی آن است.
بخش عمده ای از چرم فاکس در چین تولید می شود. دولت کمونیستی این کشور از نظر رعایت استانداردهای حقوق انسان به شدت ضعیف عمل می کند و وقتی کارگران به جای توانمندسازی مورد سوء استفاده قرار می گیرند، توانایی و علاقه کارگر برای رعایت دستورالعمل های مراقبت از محیط زیست تا حد زیادی کاهش پیدا می کند. هر چند که تولیدات چرم فاکس در کشورهای جهان سوم ارزان تر تمام می شود، اما تأثیر زیست محیطی این محصولات قابل توجه است.
چرم فاکس مبتنی بر گیاهان از نظر تئوری بر روی محیط زیست تأثیر اندکی دارد، چون زیست تجزیه پذیر است. با این حال سهم بازار چرم مصنوعی مبتنی بر گیاهان بسیار کوچک است و مزایای زیست محیطی این پارچه هر چند که فراوان است، اما در حال حاضر وجود ندارد.

گواهینامه های موجود برای پارچه چرم فاکس

در حال حاضر گواهینامه خاصی برای خود پارچه چرم فاکس وجود ندارد. این نوع از پارچه نمی تواند بازیافت گردد و حتی نسخه های مبتنی بر گیاه چرم مصنوعی نیز از طریق فرآیندهای شیمیایی قابل توجه تولید می شوند، به همین دلیل این نوع از چرم واجد شرایط دریافت گواهینامه ارگانیک نیست.
با این وجود، فرآیندهای تولید استفاده شده برای ساخت چرم فاکس می توانند به عنوان سازگار با محیط زیست تأیید گردند. مثلا بعضی از تولید کنندگان چرم مصنوعی توسط انجمن محیط زیستی محافظت زمین مورد تأیید قرار می گیرند. این انجمن، رعایت استانداردهای سازگاری با محیط زیست را در تولید پارچه ها و الیاف مصنوعی جستجو می کند.
علاوه بر این، دریافت گواهینامه به وسیله استاندارد پیشرو در طراحی محیطی و انرژی (LEED) (یک سازمان مستقل است که تلاش دارد تا فرآیندهای تولید در صنایع مختلف را تعدیل نماید) برای تولید کنندگان چرم مصنوعی امکان پذیر است. تولید کنندگان مستقل چرم مصنوعی ممکن است گواهینامه اصیل بودن برای محصولاتشان دریافت نمایند.

نام پارچه	چرم فاکس
نام دوم شناخته شده پارچه	چرم وگان، Naugahyde، چرم مصنوعی، چرم تقلبی
ترکیبات پارچه	PVC یا روغن های گیاهی
قابلیت تنفس پارچه	کم
قابلیت مقاومت در برابر رطوبت	کم
قابلیت حفظ گرما	بالا
قابلیت ارائه کشش	کم
حساس به کرکی شدن یا قل زدن	کم
اولین کشور سازنده این نوع پارچه	ایالات متحده
بزرگترین صادر کننده/ کشور برتر تولید کننده	چین
دمای توصیه شده برای شستشو	تمیز کردن جزئی یا حرفه ای
کاربرد در	ژاکت، کفش، دستکش، کلاه، شلوار، کمربند، بند ساعت، محفظه، کیف های دستی، رومبلی، کالاهای ورزشی و جلد مخصوص اسلحه.