شناخت پارچه تریکو کشی تا طرح دار

پارچه تریکو یکی از مهم‌ترین پارچه‌های صنعت مد و پوشاک است. از تریکو می‌توان برای دوخت انواع لباس و برای همه سنین استفاده کرد. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های انتخاب این پارچه، میزان مقاومت و دوام پارچه است.

تریکوها بافت مخصوصی دارند و به صورت بافت حلقوی تولید می‌شوند. در ادامه از انواع پارچه تریکو صحبت می‌کنیم.

هنگام خرید پارچه کشی به احتمال بسیار زیاد بسیار شنیده‌اید که دوخت این نوع پارچه با چرخ خیاطی معمولی ممکن نیست. دلیل آن هم وجود پارچه‌های کشی در این پارچه است. پارچه‌های موجود در بازار به 3 روش تولید می‌شوند:

1. در هم تنیدن الیاف
2. بافندگی
3. گردبافی یا کش‌بافی

1. در هم تنیدن الیاف

برخی از پارچه‌ها از در هم فرو رفتن الیاف به وجود می‌آیند. برای تولید این پارچه‌ها نیاز به تولید نخ نیست. پارچه‌های نمدی مانند فوتر با این روش تولید می‌شوند. امکان آبرفت این پارچه‌ها بسیار زیاد است. کیفیت این پارچه‌ها به تراکم و نوع الیاف به کار رفته در پارچه بستگی دارد.

2. بافندگی

بیشتر پارچه‌های موجود در بازار با روش بافندگی تولید می‌شوند. برای تولید این پارچه‌ها ابتدا باید از الیاف، نخ تهیه شود. کیفیت پارچه­ تولید شده در این روش به نوع نخ‌ها و نوع بافت به کار رفته در پارچه بستگی دارد. هرچه نخ‌های پارچه، ظریف‌تر و بافت آن ریزتر باشد، پارچه از برّاقیت و ریزش بیشتری برخوردار خواهد بود. چهار نوع بافت اصلی برای تولید پارچه وجود دارد: بافت ساده، بافت حصیری، بافت جناغی، بافت ساتن.

3. گردبافی، کش‌بافی

در بافت این پارچه، نخ‌ها با سلسله­ گره و زنجیره به هم دیگر متصل می‌شوند و پارچه کشباف را تولید می‌کنند.

ظرافت یا درشتی بافتِ پارچه کشباف برای تولیدکنندگان لباس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. میزان ریزبافتی اصطلاحی است که ضخامت پارچه را مشخص می‌کند. هرچه میزان ریزبافتی یک پارچه بیشتر باشد کیفیت آن پارچه نیز بیشتر است. کشبافی به 2 روش صورت می‌گیرد:

1. کش­بافی تاری

پارچه تریکو به روش کش‌بافی تاری تولید می‌شود. سطح پارچه تریکو صاف است. اغلب بافت ظریفی دارد. زنجیره‌های آن متراکم است.

2. کش­بافی پودی (کش­باف یک‌لا)

ژرسه و کشباف پلوور از پارچه‌های تولید شده به روش کش­باف پودی هستند که تنوع بسیاری دارند.

پارچه ژرسه برای لباس ورزشی

پارچه ژرسه در قرون وسطی برای اولین بار در جزیره ایسلند تولید شد و از جزیره ایسلند به سایر کشورها فرستاده شد. از این پارچه به طور عمده برای تولید لباس استفاده می‌شود. پارچه ژرسه در ابتدا با نخ‌‍‌های پشمی بافته می‌شد. اما امروزه از الیاف پنبه‌ای و مصنوعی برای تولید پارچه ژرسه استفاده می‌شود.

پارچه ژرسه اگر به صورت یک‌لا بافته شود، یک روی پارچه سطح صاف و صیقلی دارد و روی دیگر آن از توده نخ بافته شده است. پارچه ژرسه وزن کمی دارد. کشش پارچه ژرسه یک‌لا بسیار زیاد است و برای دوخت انواع تیشرت و پلوشرت مناسب است.

برای تولید پارچه‌ ژرسه به صورت ضخیم‌تر، از بافت دولا استفاده می‌‌کنند. این پارچه از بافته شدن دو پارچه یک‌لا ژرسه تولید می‌شود. ضخامت پارچه ژرسه دولا نسبت به تک‌لا بیشتر است اما کشش پارچه دولا ژرسه از تک‌لای آن کمتر است. طبیعتا دوام پارچه ژرسه دولا از یک‌لای آن بیشتر است.

از پارچه ژرسه دولا برای تولید و دوخت لباس‌های ورزشی مثل لباس ورزشی چوگان استفاده می‌شود. هنگام بافته شدن پارچه ژرسه دولا، پشت پارچه‌های تک‌لا روی هم گذاشته می‌شود به همین دلیل هر 2 روی پارچه ژرسه دولا صاف و یک­د‌ست می‌شود.

پارچه کشباف دولا

کش­باف‌های به هم بافته و کشباف راه راه از انواع مختلف این نوع بافت هستند که از دوام و استحکام بالایی برخوردارند. قیمت این پارچه‌ها نسبت به انواع ژرسه بالاتر است زیرا وزن بیشتری نسبت به کشب­اف یک‌لا دارند.

مزیت کشبافی نسبت به بافندگی

در فرآیند بافندگی فقط از نخ‌های محکم استفاده می‌شود و ضایعات حاصل از برش این پارچه‌ها در مراحل بافندگی بسیار است. در حالی که پارچه‌های کش­باف از هر نخی تولید می‌شود و برای تولید آن 1 یا 2 نخ نیز کافی است. کش‌بافی ضایعاتی ندارد و تولید آن بسیار مقرون به صرفه است و به محیط زیست آسیب کمتری می‌زند.

مقاومت پارچه‌هایی که از بافندگی تولید می‌شوند، بیشتر است. پارچه‌های کش­باف به دلیل ساختار حلقوی آن‌ها مقاومت کمتری در برابر نیرو دارند و از استحکام کمتری نسبت به پارچه‌های بافته شده برخوردارند.

سرعت تولید پارچه در روش بافندگی کندتر از‌ کش‌بافی است. به همین دلیل قیمت پارچه‌های کش‌باف کمتر است.

انواع پارچه تریکو

پارچه تریکو از پرکاربردترین پارچه‌های کشی است که از انواع آن برای تولید لباس ورزشی، لباس راحتی زنانه و مردانه و بچه‌گانه استفاده می‌شود. پارچه‌های تریکو ممکن است سطح صاف و یک‌دستی داشته باشند یا بر اساس نوع پارچه، سطح پارچه بافت‌دار باشد.

میزان آب­رفت پارچه‌های تریکو به نوع پارچه بستگی دارد و عموما آب­رفت این پارچه زیاد است. جالب است بدانید که پارچه‌ کشی بر اساس وزن خود قیمت‌­گذاری می‌شود. هرچه پارچه تریکو ضخیم‌تر و سنگین‌تر باشد قیمت آن نیز بیشتر خواهد بود.

پارچه تریکو پنبه‌ای

بهترین نوع پارچه تریکو، تریکو پنبه‌ای است که در ایران به آن پارچه تریکو نخی نیز گفته می‌شود. بیشترین کاربرد این پارچه برای تولید لباس نوزادی است. لطافت و کشسانی پارچه تریکو نخی برای پوست تمام افراد مناسب است. دوخت این پارچه به نسبت سایر پارچه‌های تریکو آسان‌تر است. ضخامت این پارچه به مقدار الیاف به کار رفته در آن بستگی دارد.

از ضخیم‌ترین پارچه تریکو پنبه‌­ای برای دوخت لباس‌های راحتی زمستانه و لباس گرمکن استفاده می‌شود. پارچه تریکو پنبه‌ای با ضخامت کمتر برای دوخت لباس‌های تابستانه کاربرد دارد.

پارچه تریکو بافت‌دار

تشخیص این نوع پارچه تریکو به دلیل وجود بافت‌های مختلف بر روی آن بسیار ساده است. ضخامت بالایی دارد و از این پارچه عموما برای سرآستین و یقه‌های انواع تی‌شرت جودون استفاده می‌شود. میزان کشسانی و کیفیت این پارچه به الیاف به کار رفته در آن بستگی دارد، اما به طور کلی پارچه‌ای که کشسانی آن کمتر باشد و پارچه به سختی کش بیاید کیفیت بالاتری نسبت به سایر پارچه‌های تریکو دارد.

پارچه تریکو پنبه-اسپندکس یا پارچه تریکو پنبه-لاکرا

یکی از محبوب‌ترین پارچه‌های تریکو برای تولید مدل لباس زنانه است. به دلیل وجود الیاف اسپندکس، پارچه از ایستایی خوبی برخوردار است و تن‌خور شیکی دارد. الیاف اسپندکس علاوه بر کشسانی بسیار زیاد دوام خوبی دارد که این نکته باعث می‌شود تا لباس‌هایی که با این پارچه دوخته می‌شوند، دچار وارفتگی و دِفرمگی نشوند. وزن تریکو اسپندکس نسبت به انواع ژرسه بیشتر است.

پارچه تریکو ژرسه-ریون

این پارچه دارای خصوصیات بینابین پارچه پنبه‌­ای و پارچه ریون است. ریزش و لختی آن بسیار زیاد است و همین نکته باعث می‌شود دوخت آن به مراتب سخت‌تر از سایر پارچه‌های تریکو باشد. این پارچه به دلیل ریزش بسیار زیاد ممکن است تمام خطوط بدن را با جزئیات نشان دهد بنابراین دوخت پارچه تریکو ژرسه-ریون برای افرادی که اندام پری دارند توصیه نمی‌شود.

پارچه تریکو لاکرا-اسپندکس

از این پارچه عموما برای دوخت لباس‌های جذب مانند لباس باله، لباس‌های ورزشی داخل سالن و لباس‌های شنا استفاده می‌شود. کشش این پارچه بسیار زیاد و بادوام است. سطح این پارچه بسیار صاف و صیقلی است و برّاقیت بسیار بالایی دارد. پارچه تریکو لاکرا-اسپندکس برای دوخت لباس راحتی مناسب نیست، زیرا این پارچه تنفس هوای خوبی ندارد و پوشیدن بلندمدت آن به پوست آسیب می‌رساند.

پارچه تریکو جودون

پارچه جودون بافت ضخیم و محکم و در عین‌حال سبکی دارد. پارچه جودون با توجه به الیاف به کار رفته در آن کشسانی متفاوتی دارد. این پارچه توسط زنجیره‌های نخ از ابتدا تا انتها به هم وصل می‌شود. پارچه با وجود ضخامت خوبی که دارد از لطافت مناسبی نیز برخوردار است. بافت پارچه جودون از لوزی‌های ریز تشکیل شده که با چشم قابل مشاهده است. از پارچه جودون برای تولید تی‌شرت یقه دار سه دکمه بسیار استفاده می‌شود.

پارچه جودون برای دوخت تی‌شرت، دامن و پیراهن مناسب است. اما دقت کنید که به دلیل ضخامت آن ممکن است برای دوخت انواع لباس جذب مناسب نباشد. تبادل هوای خوبی دارد و برای دوخت انواع تی‌شرت‌های زمستانی هم بسیار مناسب است.

کیفیت و ضخامت پارچه جودون بر اساس نوع بافت و الیاف به کار رفته در آن تعریف می‌شود. نخ‌های پنبه‌ای مهم‌ترین نخ برای تولید پارچه جودون است. کیفیت پارچه جودون به درصد نخ‌های پنبه‌ای به کار رفته در آن بستگی دارد. هرچه الیاف مصنوعی بافته شده در پارچه کم‌تر باشد کیفیت پارچه جودن شما بهتر است. از انواع پرکاربرد جودن و خصوصیات آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پارچه جودون پنبه

گران‌ترین پارچه جودون به حساب می‌آید. پارچه جودون پنبه به دلیل الیاف صد در صد پنبه‌ای به کار رفته در آن کیفیت بسیار مرغوبی دارد. لطافت پارچه جودون پنبه بسیار زیاد است. به دلیل خاصیت نخ‌های پنبه‌ای، پارچه جودون پنبه در تابستان احساس خنکی و در زمستان احساس گرما را به بدن شما منتقل می‌کند. هنگام خرید پارچه جودون پنبه­‌ای باید این نکته را در نظر داشته باشید که الیاف پنبه ‌از چروک‌پذیری بالایی برخوردارند.

پارچه جودون پنبه‌ به دلیل ضد حساسیت بودن برای پوست در تولید لباس بچه‌گانه بسیار کاربرد دارد.

• پارچه جودون لاکرا

همانطور که از اسم این پارچه پیداست، علاوه بر الیاف پنبه از الیاف لاکرا نیز برای بافت آن استفاده می‌شود. الیاف لاکرا قدرت کشسانی بسیار خوبی دارد. مقاومت نخ‌های لاکرا به مراتب بیشتر از نخ‌های نایلونی است.

نخ‌های لاکرا به پارچه برّاقیت می‌بخشد. نخ‌های لاکرا از الیاف مصنوعی به حساب می‌آید و اگر درصد بالایی از پارچه از این الیاف تهیه شده باشد، ممکن است برای پوست‌های حساس، حساسیت ایجاد کند.

اما استفاده از آن با درصد مناسب در پارچه جودون باعث می‌شود که پارچه جودون لاکرا از کیفیت و دوام و برّاقیت خوبی برخوردار شود. قیمت و چروک‌پذیری این پارچه نسبت به پارچه جودون پنبه‌ کمتر است.

هنگام خرید پارچه جودون لاکرا در مورد میزان الیاف پنبه به کار رفته در آن سوال کنید تا از کیفیت پارچه جودون پنبه‌ای مطمئن باشید. کیفیت پارچه جودون لاکرایی اگر از الیاف پنبه‌ای تولید شود، کیفیت بهتری دارد.

• پارچه جودون پلی استر

الیاف پلی‌استر یکی از مهم­ترین و بهترین الیاف بعد از پنبه به شمار می‌رود. برای تولید پارچه جودون، با استفاده از الیاف پلی استری در کنار الیاف پنبه به برّاقیت و جلای پارچه اضافه می‌شود. الیاف پلی‌استر هم­چنین از استحکام خوبی برخوردارند که باعث می‌شود پارچه جودون پلی‌استر از بادوام‌ترین پارچه‌های جودون باشد.

استفاده از الیاف پلی‌استر هم­چنین باعث می‌شود تا پارچه جودون پلی‌استر چروک‌پذیری پایینی داشته باشد. ضخامت پارچه جودون پلی‌استر به ضخامت پود به کار رفته در آن بستگی دارد. طیف رنگی این پارچه بسیار وسیع است. از طرح‌های مصطلح در پارچه جودون می­توان به پارچه جودون راه راه،پارچه جودون چهارخانه و طرح‌های هندسی دیگر اشاره کرد.

مزیت پارچه جودون به سایر پارچه‌های تریکو

• پارچه جودون محکم‌تر و بادوام‌تر از سایر پارچه‌های تریکو است.
• پارچه جودون به دلیل نوع بافت، ایستایی بهتری دارد و تن‌خور آن بسیار زیباست.
• پارچه جودون بر خلاف سایر پارچه‌های تریکو، کشسانی خود را برای مدت بیشتری حفظ می‌کنند.
• کشسانی پارچه جودون کمتر از سایر پارچه‌های تریکو است.
• تبادل هوا و تنفس پارچه جودون کمتر از پارچه تریکو ژرسه است.
• ایستایی بیشتر پارچه جودون به حفظ سیلوئت لباس (نمای کلی و خارجی لباس) کمک می‌کند و باعث می‌شود اندام فرد در زیباترین حالت خود نمایان شود.

هنگام خرید پارچه جودون به نکات زیر دقت کنید

بهتر است برای بررسی لطافت پارچه پشت دست خود را بر روی پارچه بکشید. اگر احساس نرمی و لطافت به دست شما منتقل شد پارچه‌ای که انتخاب کرده‌اید از بافت خوبی برخوردار است.

پارچه جودون بهتر است نیمه ­برّاق باشد. اگر برّاقیت پارچه جودون بیش از اندازه باشد الیاف مصنوعی به کار رفته در این پارچه زیاد است و این امکان وجود دارد که برای پوست شما حساسیت ایجاد کند.

کشسانی پارچه جودون را هنگام خرید با 2 دست امتحان کنید، اگر کشسانی پارچه بیش‌ از حد باشد و به اندازه 2 برابر کش بیاید پارچه مورد نظر از استحکام و دوام خوبی برخوردار نخواهد بود.

بهترین پارچه جودون پارچه‌ای است که ایستایی و ریزش آن متوسط باشد تا تن­خور زیبایی داشته باشد.

باید‌ها و نباید‌های دوخت پارچه جودون

پارچه جودون حتما باید با چرخ خیاطی سردوز دوخته شود.

این پارچه برای دوخت انواع تی‌شرت و دامن و پیراهن مناسب است.

دوخت لباس‌های جذب با پارچه جودون برای فصل تابستان مناسب نیست و باعث می‌شود گرمای بیشتری را احساس کنید.

برای دوخت انواع لباس تابستانه با پارچه جودن؛ سیلوئت‌های آزاد مناسب است.

• پارچه دورس

پارچه دورس یکی از پرفروش‌ترین پارچه‌های تریکویی به حساب می‌آید. این پارچه مناسب برای لباس‌های پاییزه و زمستانی است. از پارچه دورس برای تولید انواع شلوار، سویی‌شرت، گرم‌کن، هودی و کلاه استفاده می‌شود. روی پارچه دورس صاف و یک‌دست است اما پشت پارچه نخ‌های بافته شده به صورت متراکم مشخص است. ضخامت و دوام پارچه دورس از تمام پارچه‌های تریکویی بیشتر است.

پارچه دورس دو نخ

همان‌طور که از نام پارچه پیداست از دو نخ برای بافت این پارچه استفاده می‌شود. این پارچه نسبت به پارچه دورس سه نخ از ضخامت کمتری برخوردار است. متراژ این پارچه در هر کیلو نسبت به دورس سه نخ بیشتر است و طبیعتا قیمت کمتری نسبت به پارچه دورس سه نخ دارد.

پارچه دورس سه نخ

این پارچه تریکو از سه نخ بافته می‌شود و ضخامت و وزن نسبی بالایی دارد. پارچه دورس سه نخ برای دوخت انواع لباس زمستانه استفاده می‌شود.

پارچه دورس کج‌راه

این پارچه می‌تواند دورس دو نخ یا سه نخ باشد. بافت این پارچه به صورتی است که پشت پارچه خطوط کج بافت به صورت کامل قابل مشاهده است. نکته مهم در مورد انواع پارچه دورس این است که این پارچه بر اساس الیاف پود به کار رفته در آن دسته‌بندی می‌شود. ویژگی‌های پارچه دورس به نوع پود آن بستگی دارد. اما به طور کلی پارچه دورس به سه گروه اصلی تقسیم می‌شود و باقی انواع آن در زیرگروه پارچه‌های دورس دونخ، سه نخ و کج­راه قرار می‌گیرند.

شستشو و اتوکشی پارچه تریکو

برای شست‌وشوی پارچه تریکو در ماشین لباس‌شویی حتما از دکمه­ شستشوی الیاف مصنوعی استفاده کنید.

دمای آب برای شست­وشوی پارچه تریکو باید پایین باشد.

لباس‌های هم‌رنگ را با هم درون ماشین لباس‌شویی بیاندازید.

بهتر است از مایع لباس­شویی به جای پودر استفاده کنید زیرا آنزیم‌های موجود در پودر به کشسانی پارچه تریکو آسیب می‌رساند.

از چلاندن پارچه تریکو خودداری کنید زیرا باعث وارفتگی الیاف و دفرمه شدن لباس شما می‌شود.

برای اتوکشی لباس تریکو آن را پشت و رو کنید و با دمای بسیار کم اتوکشی کنید زیرا الیاف مصنوعی به کار رفته در پارچه به دمای بالا حساس است و لباس شما برق می‌افتد.

از اتوکشی لباس تریکو هنگام نم‌دار بودن آن خودداری کنید زیرا کشسانی پارچه از بین می‌رود.

برای حفظ کیفیت رنگ لباس تریکو آن را زیر نور مستقیم خورشید خشک نکنید.

منبع : ربانی