پارچه سوییت (suede) پارچه‌ای نازک حاصل از مرحله پایانی پرداخت چرم است (که معمولا بعنوان سوییت چرم شناخته می‌شود). سوییت به آخرین لایه چرم می‌گویند که پارچه‌ای نرم و شبیه به لیف است. این پارچه انواع مختلفی دارد. واژه سوییت از عبارت فرانسوی «gants de Suede» به معنای دستکش‌های سوئدی گرفته شده است که اشاره به نوع خاصی از دستکش‌های بسیار نرم و لطیف که از سوئد وارد می‌شدند دارد. اگر می‌خواهید درباره پارچه سوییت بیشتر بدانید این مطلب را از دست ندهید.
تاریخچه پارچه سوییت
سوییت سطح داخلی پوست حیوانات است که از طرف زیرین چرم قابل مشاهده است. چرم ماده‌ای است که از پرداخت پوست حیوانات بدست می‌آید. استفاده از پوست حیوان در ساخت انواع پوشاک و لوازم خانگی تقریبا به دوره پارینه سنگی بر‌می‌گردد. بنابراین چرم تاریخچه و فرهنگی کهن دارد. در جریان انقلاب صنعتی و همزمان با در دسترس قرار گرفتن مواد شیمیایی موسوم به تانن و استفاده آنها در صنعت چرم‌سازی، تحولی بنیادی در استفاده از چرم صورت گرفت. در قرن بیستم، پارچه سوییت بیش از پیش در صنعت مد مورد استقبال قرار گرفت و به دلیل ظرافت و ماهیت مجللی که داشت به عنوان نمادی برای شأن و منزلت افراد بود.
طرز تهیه پارچه سوییت
گاهی اوقات تولیدکنندگان یا طراحان فقط با وارونه کردن چرم، از این لایه نرم زیرین آن استفاده می‌کنند و در این حالت سوییت در لایه خارجی محصول نمایان می‌شود. اما این کار سبب می‌شود که محصول ضخیم و زمخت به نظر برسد. برای اینکه پارچه سوییت که ظرافت و لطافت دارد به دست بیاید، باید از روش‌های دیگری استفاده کرد. در بیشتر موارد، کاربردی‌ترین روش برای تهیه این پارچه، استفاده از جایی است که چرم پوسته پوسته و ترک خورده شده است و سطح صاف و براق آن از بین رفته است و سطح کرکی زیرین در دو طرف چرم نمایان شده است. این شیوه دوم از تهیه سوییت، به تولید چرم نرم‌تر و با انعطاف بیشتر منجر می‌شود.
چرم سوییت را می‌توان تقریبا از پوست تمام حیوانات ساخت. بره، بز، گوزن، خوک، گوساله و نظایر آنها، حیواناتی هستند که غالبا از پوست‌شان برای ساخت چرم سوییت استفاده می‌شود. نوع پوست حیوان تاثیر مهمی در لایه انتهایی سوییت دارد. وقتی از پوست‌های ضخیم‌تر از گاو یا گوزن‌های مسن‌تر استفاده شود الیاف سوییت زبرتر و زمخت‌تر است یا اینکه پرز بیشتری دارد. اما اگز پوست لطیف‌تر و حیوان جوان‌تر باشد، سوییت سبکی خواهیم داشت که نرم و لطیف است.
کاربردهای پارچه سوییت
از آنجایی که سوییت طبیعی دوام و مقاومت لازم را برای استفاده در روکش مبلمان و پرده ندارد، برای دکوراسیون و نظایر آن چندان مناسب به نظر نمی‌رسد. سبکی و لطافت ذاتی سوییت سبب می‌شود بتوانیم از آن برای تهیه پوشاک، بدلیجات، کیف، کیف پول، کفش، کلاه، کت و جلیقه و نظایر آنها استفاده کنیم. همچنین از این پارچه می‌توان به عنوان آستر و تودوزی برای محکم‌تر کردن محصولات چرمی استفاده کرد و تقریبا در این موارد بی‌رقیب است.
انواع پارچه سوییت
پارچه سوییت دو نوع دارد: طبیعی و مصنوعی. نوع طبیعی آن بر اساس نوع حیوانی که از آن به دست می‌آید دسته‌بندی می‌شود.
انواع پارچه سوییت طبیعی:
- سوییت حاصل از چرم گوسفند: غالبا سوییت‌های حاصل از پوست بره‌های جوان (که نرم‌تر و سبک‌تر از انواع تهیه شده از گوسفند مسن است) انعطاف‌پذیر هستند و بافت صافی دارند. این نوع سوییت که دارای پرزهای مخملی است، سبک‌ترین و ظریف‌ترین نوع سوییت است که به طور گسترده‌ای در دسترس است. اگرچه، همان طور که بیان شد پارچه سوییت ضدآب نیست، سوییت حاصل از پوست گوسفند در برابر نفوذ سرما، باد و رطوبت به خصوص در ماه‌های سرد سال بسیار مقاوم و نفوذناپذیر است.
- سوییت حاصل از چرم خوک: این نوع سوییت به دلیل داشتن بافت شق و زمخت به اندازه سوییت گوسفندی مورد توجه نیست. با این حال باز هم از آن برای تولید پارچه سوییت استفاده می‌شود که دارای سطحی با پرزهای نرم و کوتاه‌تر در مقایسه با سایر انواع آن است. اما در میان انواع سوییت، دارای دوام و عمر بیشتری است.
- سوییت حاصل از چرم گاو: همانند چرم حاصل از پوست گوسفند، پارچه سوییت حاصل از چرم گوساله معمولا مرغوب‌تر و نرم‌تر از پارچه حاصل از چرم گاوهای بالغ است. تولید سوییت با پرزهای خشن همانند انواع دیگر که لطیف نیستند، چندان محبوبیت ندارد. اما اگر به دنبال پارچه چرم و یا سوییت مقاوم و بادوام هستید گزینه مناسبی است.
انواع پارچه سوییت مصنوعی:
- سوییتیت (suedette)
- میکرو سوییت
- سوییت نرم
البته نوع دیگری از پارچه سوییت وجود دارد که اصل نیست و به آن سوییت فاکس می‌گویند. البته بسیاری از مردم، سوییت فاکس را به نوع اصل سوییت ترجیح می‌دهند. استفاده از سوییت فاکس مزایای متعددی نسبت به چرم واقعی دارد. سوییت فاکس نوعی جایگزینِ دوست‌دار حیوانات است و دارای سطحی یک‌دست‌تر، صاف‌تر و فاقد معایبی از قبیل ساییده شدن و مات شدن است. در مقایسه با سوییت اصل راحت‌تر تمیز می‌شود، زیرا سوییت اصل به آب و رطوبت حساس است. ولی سوییت فاکس معمولا دارای خاصیت آب‌گریزی است. بنابراین در مقابل نفوذ آب ایمن است و به راحتی تمیز می‌شود. بد نیست بدانید که به علت بافت همبندی سوییت فاکس، این پارچه به راحتی لک نمی‌شود و نیازی به شستن مکرر ندارد. گذشته از اینها به طور قابل ملاحظه‌ای ارزانتر است.
تفاوت سوییت طبیعی با سوییت مصنوعی
همان طور که گفته شد، پارچه سوییت طبیعی به دلیل معایبی مانند جذب آب، رطوبت و لک شدن و نیز عدم مقاومت گزینه مناسبی برای استفاده در مبلمان و پرده نیست. اما می‌توان از انواع مصنوعی آن برای این منظور استفاده کرد. از میان سوییت‌های مصنوعی، میکرو سوییت بهترین گزینه برای پرده و روکش دکوراسیون است.
ویژگی‌های پارچه‌های سوییت
پارچه سوییت بسیار انعطاف‌پذیر است و افت زیبایی دارد. به همین دلیل به زیبایی بر تن می‌نشیند. همین ویژگی‌ها سبب شده است طراحان برندهای صاحب‌نام در صنعت مد مانند ژیوانشی (Givenchy)، هرمس و نظایر آنها به این پارچه علاقه زیادی داشته باشند.
سوییت ساخته شده از الیاف مصنوعی
پارچه‌های سوییت مصنوعی که ظاهر آنها بسیار مشابه انواع طبیعی سوییت است، معمولا از جنس پلی‌استر، ترکیب با پلی‌استر و یا انواع کشباف باشد. این سوییت‌های مصنوعی تقریبا هیچ تفاوتی با نوع طبیعی آن ندارند و تشخیص آنها به سادگی امکان‌پذیر نیست. با این حال، سوییت مصنوعی نسبت به طبیعی مزایایی دارد. تمیز کردن پارچه سوییت طبیعی مشکل است و در برابر آب آسیب‌پذیر است. اما پارچه‌های سوییت مصنوعی قابل شستشو و خشک شدن در ماشین لباسشویی هستند و در برابر چین‌خوردگی و تا‌شدگی مقاوم‌اند. البته مانند سایر منسوجات، محصولات تهیه شده از این پارچه نیز دارای برچسب دستورالعمل مراقبت و شستشو هستند که باید مورد توجه گیرند. بنابراین جای نگرانی نیست.
مزایا و معایب پارچه سوییت
همانند انواع منسوجات، این نوع پارچه نیز دارای معایب و مزایای خاص خود است که در اینجا به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
مزایا:
- سوییت‌های ضخیم‌تر دارای مقاومت بالایی هستند.
- ظاهر لطیف و ظریف و در عین حال شیک و مجللی را به بیننده القا می‌کنند.
- سطح صاف و مرتب دارند و ضد حساسیت هستند.
- بادوام هستند.
معایب:
- به راحتی آب و رطوبت را جذب می‌کنند.
- به سرعت کثیف و لک می‌شوند.
- خاصیت بازگشت به حالت اولیه را ندارند (پس از شستشوی مکرر یا تحت‌فشار گذاشتن آن).
نحوه تمیز کردن و مراقبت از پارچه سوییت
همان طور که گفتیم، معمولا محصولات تهیه شده از این پارچه دارای دستورالعمل شستشو هستند و می‌توانید آن را دنبال کنید. اما به طور کلی، پارچه سوییت باید در مقابل انواع مواد محافظت شود. این پارچه در مقابل آب آسیب‌پذیر است و در مقابل گرما و یا روغن و چربی نیز شکل و حالت زیبای خود را از دست می‌دهد. برای محافظت از محصولات و لباس‌های ساخته شده از پارچه سوییت، آنها را در محلی خنک و دور از منابع حرارتی مثل بخاری و رادیاتور نگه دارید. همچنین سطح آن را با اسپری ضد آب بپوشانید تا در برابر آب و رطوبت مقاوم شود و یا لباس‌های دوخته شده از این پارچه را فقط در روزهای غیر بارانی بر تن کنید. اگر منسوجات سوییت طبیعی کثیف یا دچار لک شدند، برای تمیز کردن بهتر است آن را به خشک شویی بسپارید.
شستشو و تمیز کردن لک از روی پارچه سوییت
واکنش انواع پارچه سوییت در برابر شوینده‌های مختلف یکسان نیست. قبل از استفاده از هر نوع شوینده ابتدا آن را بر قسمت کوچکی از پارچه سوییت خود امتحان کنید تا از عدم تاثیرات نامطلوب بر رنگ و الیاف پارچه اطمینان حاصل کنید. اگر پارچه دچار لک شده در ابتدا ماده چسبیده را در حد امکان با یک قاشق یا کاردک پلاستیکی جدا کنید. ناحیه لکه را با یک پارچه که با آب مرطوب شده تمیز کنید. به هیچ عنوان آن را مالش ندهید، زیرا لکه روی پارچه وسعت پیدا می‌کند و به عمق پارچه نفوذ می‌کند. وقتی لکه و رطوبت تا حدودی از پارچه حذف شدند مقدار کمی از یک ماده شوینده ضعیف که قبلا از ایمن بودن استفاده از آن اطمینان حاصل کرده‌اید را در یک سطل با مقداری آب مخلوط کنید. پارچه تمیز کننده را در آن قرار دهید، روی لکه قرار دهید و سپس همین عمل را با آب تمیز تکرار کنید. دقت کنید که هر بار سطح تمیزی از پارچه پاک کننده را استفاده کنید و مدام همان بخشی را که روی لکه می‌کشید دوباره روی آن اعمال نکنید. سعی کنید تا جایی که امکان دارد از آب کمتری استفاده کنید و ناحیه وسیعی از پارچه سوییت را خیس نکنید. باید فقط در حد مرطوب کردن باشد. در غیر این صورت پس از خشک شدن یک حلقه نامطلوب روی پارچه بر جای می‌ماند. اگر پس از خشک شدن متوجه شدید که پرزهای پارچه سوییت تحت تاثیر شستشو قرار گرفته است با یک برس لباس نرم یا اسفنج استفاده کنید و به آرامی روی سطح پارچه بکشید. با این کار می‌توانید فرم پرزها را احیا کنید.
منبع : روچی