فرآیند تولید پارچه به‌وسیله در هم بافتگی رشته‌های تار و پود به‌عنوان بافندگی شناخته می‌شود. ماشین استفاده‌شده برای بافندگی، دستگاه بافندگی نام دارد. بافندگی هنری است که هزاران سال از زمان پیدایش آن می‌گذرد. کاربرد اولیه بافندگی به جوامع شهری مصر بر می‌گردد. به‌منظور در هم بافتگی رشته‌های تار و پود جهت تولید پارچه، مکانیسم‌های اصلی مورد نیاز برای هر نوع از دستگاه‌های بافندگی، مکانیسم‌های مقدماتی، ثانویه و کمکی هستند.
پارچه‌های بافندگی با دارا بودن ترکیبات در هم بافتگی رشته‌ها، از منسوجات متنوعی ایجاد شده‌اند. تنظیم در هم بافتگی رشته‌ها در یک پارچه، بافت نام دارد. وقتی در هم بافتگی وجود ندارد و نخ بر فراز دو یا تعداد بیشتری از رشته‌ها اجرا می‌شود، پیوستگی پارچه به‌وجود می‌آید.
سه بافت اصلی پارچه که تقریبا پایه‌ای برای همه‌ی انواع موجود از پارچه‌ها محسوب می‌شوند، بافت ساده، بافت جناغی و بافت ساتین هستند.
پارچه‌های بافته‌شده ممکن است براساس ضخامت و سنگینی، به‌عنوان پارچه‌های سبک‌وزن، متوسط و سنگین‌وزن طبقه‌بندی شوند.
سیستم‌های دستگاه بافندگی
بافندگی اصلی‌ترین فرآیندی است که در آن دو مجموعه مختلف از نخ‌ها یا رشته‌ها با یکدیگر در هم بافته می‌شوند تا پارچه یا لباس را شکل دهند. یکی از این مجموعه‌ها، تار نام دارد که نخ را به‌صورت طولی از عقب به بالای دستگاه بافندگی به حالت اجرا شدن در می‌آورد. مجموعه دیگر از نخ‌های متقاطع، پود نام دارند. بنابراین سیستم‌های دستگاه بافندگی را می‌توان در حالت گسترده به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:
سیستم‌های اولیه جهت تولید پارچه بافتنی:
- تشکیل دهانه
- پودگذاری
- دفتین زدن
سیستم‌های ثانویه
- تغذیه تار به ماشین بافندگی
- تیک‌آپ یا برداشت مایع توسط پارچه در ماشین
- انتخاب پود
سیستم‌های کمکی
- سیستم مراقبت تار
- محافظ تار
- سیستم مراقبت پود
- ذخیره مجدد پود
محافظ تار تنها برای دستگاه‌های بافندگی مورد نیاز است که از ابزارهایی مانند ماکو و پروژکتایل جهت الحاق کردن پود استفاده می‌کند. آنها قبل از دفتین زدن، دستگاه بافندگی را متوقف می‌کنند و اگر ابزارها بعد از حرکات نوسانی دستگاه بافندگی برای متوقف شدن در موقعیت صحیح با شکست مواجه شوند، می‌توانند ایجاد گردند.
نخ تار بعد از آماده‌سازی، چله نخ‌کشی‌شده را از طریق چشم میل‌میلک بر روی محورهای مورد نیاز نصب می‌کند (دستگاه چله‌کشی).
سیستم‌های اولیه
فرآیند تشکیل دهانه
سیستم اولیه در بافندگی، سیستمی است که رشته‌های تار را براساس الگو جدا می‌کند و الحاق پود یا پودگذاری را قبل از دفتین زدن ممکن می‌کند. این سیستم مکانیسمی است که دستگاه چله‌کشی مخصوص را بالاتر از بقیه دستگاه‌ها قرار می‌دهد. نخ‌هایی که از طریق چشم میل‌میلک در دستگاه چله‌کشی می‌گذرند، صعودی می‌شوند که به‌وسیله دستگاه‌های چله‌کشی بالارفته کنترل نمی‌شوند. در این روش، صفحه‌ای از نخ‌های تار و صفحه‌ای از نخ‌های پود به‌ترتیب بالا و پایین می‌روند. فضای بین دو صفحه از نخ، دهانه نخ تار نام دارد.
- تشکیل دهانه باز
روش شکل‌دهی دهانه نخ تار است که در هنگام الحاق یک پود و پود دیگر، فقط یک رشته تار حرکت می‌کند که این رشته جهت تغییر موقعیت از خط بالا به پایین دهانه نخ تار یا برعکس مورد نیاز است.
- تشکیل دهانه نیمه باز
روش شکل‌دهی دهانه نخ تار است که خط دهانه نخ تار در رشته‌ها برای پودگذاری بعدی ثابت باقی می‌ماند و فاصله کمتری را طی می‌کنند و سپس دوباره صعودی می‌شوند. دیگر رشته‌ها در حالت تشکیل دهانه باز، ابتدا صعودی می‌شوند و سپس کاهش پیدا می‌کنند.
- تشکیل دهانه بسته
روش شکل‌دهی دهانه نخ تار است که در آن همه‌ی رشته‌های تار بعد از پودگذاری به سطح مشخصی آورده می‌شوند. این روش، دو نوع تشکیل دهانه بسته پایینی و بسته مرکزی دارد. تفاوت بین آنها به عبارت‌های پایینی و مرکزی مربوط می‌شود که این عبارت‌ها به موقعیت رشته‌های تار بعد از ساکن شدن اشاره دارند.
پودگذاری (الحاق پود)
پودگذاری، دومین عملیات فرآیند بافندگی است. بعد از اینکه دهانه نخ تار شکل گرفت، طول تار از طریق دهانه نخ تار الحاق می‌شود.
دفتین زدن
دفتین زدن، سومین عملیات سیکل بافندگی است. وقتی نخ پودگذاری می‌شود، تار به شکم پارچه، دفتین یا شانه زده می‌شود. شکم پارچه، لبه‌‌ای نزدیک به شانه است. به‌عبارت دیگر، وقتی شانه به پود الحاق‌شده‌ی جدید در مقابل با شکم پارچه فشار وارد می‌کند، دفتین زدن ایجاد می‌شود. دستگاه استفاده‌شده در بافندگی جهت حفظ پارچه در نزدیکی عرض تار در شانه، نمونه‌ای از این عملیات است.
سیستم‌های ثانویه
سیستم تغذیه‌ی تار به ماشین بافندگی (کنترل تار)
این سیستم باعث می‌شود تا تار به ناحیه‌ی بافندگی در نرخ‌های مورد نیاز و در یک کشش ثابت مناسب تحویل داده شود که این سیستم توسط متقاطع بودن تار از طریق یک لوله فلنجی‌شکل که به‌عنوان قرقره بافندگی شناخته می‌شود، انجام می‌گردد.
- سیستم تغذیه‌ی تار به ماشین بافندگی به‌صورت مثبت
مکانیسم کنترل کردن چرخش قرقره بر روی یک دستگاه بافندگی یا دیگر ماشین‌های شکل‌دهی پارچه است که قرقره در آن به‌صورت مکانیکی محرک می‌شود.
- سیستم تغذیه‌ی تار به ماشین بافندگی به‌صورت منفی
مکانیسم کنترل کردن چرخش قرقره بر روی یک دستگاه بافندگی یا دیگر ماشین‌های شکل‌دهی پارچه است که قرقره در آن در اطراف پود برخلاف نیروی اعمال‌شده به قرقره کشیده می‌شود.
سیستم تیک‌آپ (کنترل لباس)
سیستمی است که پارچه را از ناحیه بافتنی در نرخ ثابت محو می‌کند. این سیستم اطمینان می‌دهد که فضای مورد نیاز پود حفظ می‌شود و سپس آن را به درون غلطک لباس پیچ می‌دهد.
- سیستم تیک‌آپ مثبت
در این سیستم، غلطک تیک‌آپ یک محرک چرخ‌دنده، یک چرخ متغیر یا گیره متغیر تابیدن است که باید ضامن چرخ‌دنده را فراهم نماید تا نرخ مورد نیاز به‌دست آید، بنابراین فضای پود تعیین می‌گردد.
- سیستم تیک‌آپ منفی
در این سیستم، غلطک تیک‌آپ توسط فنر دچار چرخش می‌شود. وقتی نیروهای اعمال‌شده توسط فنر نسبت به کشش لایه‌ی تار در پارچه بزرگتر باشند، این غلطک فقط چرخش می‌کند. نرخ تیک‌آپ توسط اندازه‌ی نیروی اعمال‌شده توسط فنر و یا کشش تار کنترل می‌شود.
سیستم‌های کمکی
جهت به‌دست آوردن تولید بالا و کیفیت خوب پارچه، مکانیسم‌های اضافی که مکانیسم‌های کمکی نامیده می‌شوند به نقشه‌ی قدرت دستگاه بافندگی اضافه می‌گردند. مکانیسم‌های کمکی مفید هستند، اما قطعا ضروری نیستند. به همین خاطر به آنها مکانیسم‌های کمکی گفته می‌شود. مکانیسم محافظ تار، سیستم مراقبت پود، تمپل یا کناره‌گیر پارچه، وسیله کشیدگی نخ و سیستم مراقبت تار (عمدتا در دستگاه‌های بافندگی اتوماتیک یافت می‌شود) از جمله این مکانیسم‌های کمکی هستند.
- مکانیسم محافظ تار- اگر ماکو بین لایه‌های بالایی و پایینی دهانه نخ تار گیر کند، مکانیسم محافظ تار باعث متوقف شدن دستگاه بافندگی خواهد شد. این مکانیسم از آسیب شدید به رشته‌های تار، سیم‌های شانه و ماکو جلوگیری می‌کند.
- سیستم مراقبت پود- هدف سیستم مراقبت پود، متوقف کردن دستگاه بافندگی در هنگام پاره شدن رشته پود یا فرسوده شدن آن است. این سیستم به جلوگیری از ترک‌خوردگی پارچه کمک می‌کند.
- تمپل‌ها- کارکرد تمپل‌ها، گیره زدن و حفظ پارچه در عرض مشابه تار در شانه قبل از تیک‌آپ شدن آن است.
- وسیله کشیدگی نخ- این وسیله در صورت نیاز، بلافاصله دستگاه بافندگی را متوقف می‌کند. بافنده از این وسیله برای توقف دستگاه بافندگی جهت تعمیر تارها و پودهای شکسته‌شده استفاده می‌نماید.
- سیستم مراقبت تار- هدف سیستم مراقبت تار، متوقف کردن سریع دستگاه بافندگی در هنگام شکسته شدن نخ تار در فرآیندهای بافندگی است.